Işık, mekân kavramını farklı bir boyuta taşır ve yaşam algısını da farklı etkiler. Vazgeçilmez aksesuarlarıyla, dekorasyonun ve mobilyaların tamamlayıcısı olan iç mekân aydınlatma objeleri, mekandaki incelikleri ortaya çıkarmaya olanak sağlar. Bunun yanı sıra algımızı doğru şekilde yönlendirmemize de yardımcı olur. Ortamın atmosferinin nasıl olacağına dair vurgu ışıklandırmaya aittir.
Doğru ışık kullanımı ile istenilen atmosfer yakalanabilir aynı zamanda gün içindeki faaliyetlere göre ışıklandırma alternatifleri dahi oluşturulabilir. Ayrıca göz sağlığınızı koruyarak daha net görmenizi sağlar. Bir iç mekânın yüzeylerinin boyutsal olarak renk uyumlarını ve atmosferini doğru bir şekilde tasarlamak gerekir. Aksi bir durumda ise seçilen renkler ve tasarım karakteristik özelliklerini kaybedebilir. Yanlış dekore edilen ışıklandırma sistemleri, ortamda gölgeler oluşturur. Bu durum ise baş ağrısına, dikkat dağınıklığına ve halsizliğe neden olabilir. Doğru aydınlatma, beklentilere cevap vermeli ve insan hayatını kolaylaştırmalıdır.
Doğru bir iç mekân aydınlatma tercihi için aşağıdaki kriterlere dikkat etmeniz gerekir:
Sıcaklığın ve nemin fazla olduğu bir alan olan mutfakta çıplak ampuller kullanmak doğru bir tercih değildir. Tezgâh bölümünü iyi aydınlatan ve ısıya dayanıklı aydınlatma sistemleri tercih edilmelidir. Ayrıca bu sistem gölge yapmayacak şekilde yerleştirilmelidir. Tezgâh üstü aydınlatma gölge oluşumunu engelleyecektir. Bunun yanı sıra tezgâh ya da dolap altına sarı tonlu led lamba tercih edilebilir. Bunun yanı sıra yemek masası için sarkıtmalı aydınlatmalar tercih edilmelidir.
Çalışırken uykunuz geliyor, odaklanmakta güçlük çekiyorsanız kullandığınız ışıktan ya da ışığın açısından kaynaklanıyor olabilir. Güneş ışığından faydalanmak için çalışma alanınızı pencereye yakın bir yerde konumlandırmanız gerekir. Güneşin masaya direkt olarak vurması yüzünden pencereye dönük bilgisayarlar bir süre sonra gözlerinizi kamaştırabilir. Çalışma alanı hem gün ışığından maksimum seviyede faydalanacağınız hem de güneşin direkt vurmadığı bir alana konumlanmalıdır.
Akşam için ise genel aydınlatmalar, ilave aydınlatmalarla tamamlanmalıdır. Genel aydınlatmalar olarak her yeri eşit miktarda aydınlatacak beyaz renkte tavan aydınlatması tercih edilmelidir. Çalışma alanınıza düşen ışık yüzünden net göremiyorsanız ışıktan oluşan kamaşmayı önlemelisiniz. Masa lambası kullanırken göz sağlığı açısından ışığın sol taraftan gelmesine dikkat etmeniz gerekir.
Bir eve girdiğinizde karşılaştığınız ilk alan koridordur. İlk izlenim önemli olduğu için bu alandaki ışıklandırmanın sıcak ve samimi bir etki bırakması gerekir. Koridorlarınızı aplik ya da gizli aydınlatmalar kullanarak aydınlatabilirsiniz.
Yatak odaları güne başladığınız ve sonlandırdığınız alandır. Gözlerinizi yormayacak sıcak ve dingin renkte ışıklandırmalar tercih etmeniz gerekir. Işık yönü zemine değil tavana yönlendirilmelidir. Kullanacağınız abajurlarla estetik ve dekoratif etki yaratabilirsiniz.
Banyolarda daha ferah bir atmosfer yaratmak adına ışığın rahatsız etmeyecek şekilde yansıması son derece önemlidir. Ana aydınlatmalar tavanda kullanılır ve genelde sarı renk tercih edilmektedir. Bunun yanı sıra ilave aydınlatmalarla da tamamlanması gerekir. İnsan geometrik olarak silindir yapıda kabul edilir. Bu yüzden aynanın iki yanına yerleştirilen aydınlatmalar yüzümüzde gölge yapmaz, kendimizi daha net görmemizi sağlar.
Bebek ve çocuk odalarında ışığın çok yoğun olmaması gerekir. Çocuklar gelişim çağında olduklarından yanlış ışıklandırma sistemleri onları daha fazla etkiler. Bu nedenle farklı şekillerde dinlendirici renkli ışıklar tercih etmeniz gerekir.
Çoklu avizeler merak duygusunu canlı tutmanıza yardımcı olur. Spot ışıklar ise tek bir noktadan yayıldığı için dikkat dağınıklığına neden olabilir. Tavan aydınlatması ders çalışırken de açık kalmalıdır.
Salon, misafirlerinizi ağırlandığınız, evdeki insanların bir araya geldiği evin sosyal alanlarından birisidir. Kullanacağınız aydınlatma sistemi, tercih ettiğiniz mobilyalarla ve oluşturmak istediğiniz tarz ile ilgilidir. Gömme spotlar, sarkıt lambalar, avizeler, asma tavan gibi çeşitler salonun tarzına göre tercih edilmelidir. Belirli bir bölgeyi aydınlatmak için duvar aplikleri ya da lambader kullanılabilir. Lambader koltuğun hemen dibinde ya da arkasında olmamalıdır. Uygun bir köşe veya boş bir alana yerleştirilmesi gerekir.
Klasik mobilyalarda led aydınlatma kullanmak çok doğru bir tercih değildir. Klasik tarz ortamın aydınlatmasını avizeler ile yapmanız gerekir. Ayrıca abajurlarla etkileyici bir atmosfer yaratmak da mümkündür.
Doğru ve şık bir dekorasyon için birçok etkenin bir arada uyumlu kullanılması son derece önemlidir. Dekorasyonunuzu tamamlayacak olan bir aksesuardan, büyük eşya seçimlerine kadar her şeyin bir uyum içerisinde olması gerekir. Bu etkenler içerisinde en önemlilerinden biri de aydınlatma sistemleridir. Aydınlatma sistemleri, evinizin havasını, tarzını ve kullanımını büyük ölçüde belirleyen kriterler arasında yer almaktadır.
Evinizin aydınlatmasını planlarken hem işinizi kolaylaştırmak hem de evinizi güzelleştirmek amacıyla yapmalısınız. Doğru aydınlatma sistemi kullanmak, dekorasyonunuzun her detayını vurgulamanıza yardımcı olurken sıcak bir atmosfer yaratmanıza da olanak sağlar. Dekorasyonunuzu tamamlamakta kullandığınız ana mobilyalar, aydınlatma sistemleri ile daha şık ve kullanışlı bir hale gelmektedir. Bizim için ise önemli olan bu ışıkların kontrolünü sağlamaktır. Yapay ve doğal aydınlatma kontrolü kapsamında ise ışık ayarı şu şekilde olmalıdır;
Bu aşamada doğal aydınlatmaya her zaman öncelik verilmeli ve hem sağlık açısından hem de ekonomik açıdan olabilecek en büyük faydanın sağlanması gerekir. Bunun yanı sıra aydınlatma, bir iç mekânın atmosferini ve algısını direkt olarak etkileyen bir unsurdur. Özellikle konumlandırma ve aydınlatma kaynağı iç mekân tasarımının bir parçasıdır. İç mekânda tercih edilen renk skalası, mekânın görünümü, vurgulanmak istenen noktalar, mobilya seçimi gibi birçok tasarım ögesini etkilemektedir. Aydınlatma ile iç mekânı oluşturan diğer ögelerin doğru ilişkisi kurulur ve daha fonksiyonel, etkileyici bir tasarıma ulaşılabilir.
Aydınlatma tasarımı yapılırken, iç mekânın ne kadar aydınlatılması gerektiğinin ölçülmesi de son derece önemlidir. Aynı zamanda ışık yansımalarının da kontrollü olması gerekir. Işığın açısı, rengi ve yönü iyi ayarlanmalıdır. Ayrıca iç mekânda yüksek kontrast yaratılmamasına özen göstermeniz gerekir.